Każdego dnia nasz mózg odbiera mnóstwo informacji. Docierają one za pośrednictwem naszych zmysłów i pozwalają nam orientować się w otaczającej rzeczywistości oraz odpowiednio ukierunkowywać nasze reakcje i działania.
Żyjemy jednak w świecie, w którym zewsząd jesteśmy bombardowani informacjami. Musimy na bieżąco dokonywać ich selekcji i przydatności do funkcjonowania. Informacja może być niestety nośnikiem fałszywego przekazu.
Fake newsy to wiadomości nieprawdziwe, mogące nie mieć nic wspólnego z rzeczywistością, lub częściowo nieprawdziwe, często mające charakter sensacyjny. Są publikowane w mediach z intencją wprowadzenia w błąd odbiorców dla osiągnięcia korzyści różnego rodzaju: finansowych, politycznych, ideologicznych czy prestiżowych. Mogą być także tworzone i rozpowszechniane w celu zwrócenia na siebie uwagi lub chęci uzyskania rozgłosu.
Z fake newsami można spotkać się zarówno w mediach tradycyjnych, jak i w mediach społecznościowych, a także na portalach internetowych. W celu przyciągnięcia uwagi odbiorcy często stosowane są chwytliwe nagłówki. Wystarczy zatem jedno kliknięcie i, poszukując informacji, możemy wpaść w pułapkę dezinformacji. Upubliczniając z kolei treści niemające pokrycia w rzeczywistości, sami narażamy się na krytykę i nieprzychylne komentarze.
Jak zatem zachować równowagę i ochronić się przed atakującymi nas fake newsami? W jaki sposób filtrować wiadomości prawdziwe z potoku zmyślonych? Oto kilka przydatnych wskazówek:
- Sprawdź wiarygodność nadawcy – kim jest osoba podająca wiadomość? Czy jest to znany autor, który wcześniej publikował, a jego przekaz nie budził zastrzeżeń?
- Sprawdź wiarygodność źródła – czy strona internetowa zamieszczająca informację jest wiarygodna? Czy zawiera dane kontaktowe lub adresowe, pozwalające na jej weryfikację?
- Sprawdź wiarygodność przekazu – upewnij się, czy informacja nie jest żartem lub satyrą, zasięgnij opinii ekspertów.
- Sprawdź datę i kontekst wiadomości – informacje mogą być sprzed paru miesięcy lub lat.
- Czytaj dokładnie całą treść artykułu, nie tylko nagłówki.
