Już w czwartek 18 marca 2021 roku rozpocznie się I Festiwal Odpowiedzialnego Podróżowania, który potrwa do niedzieli 21 marca. Cykl wydarzeń online wokół tematu świadomej turystyki organizowany jest przez krakowski Ośrodek Kultury Norwida.
Turystyka odpowiedzialna, zrównoważona, świadoma – to chwilowy trend czy potrzeba realnej zmiany? Bo turystami jesteśmy wszyscy. Bliżej czy dalej, weekendowo czy cyklicznie, zmieniamy się w obieżyświatów, globtroterów, wędrowców i włóczykijów. I zwiedzamy. A świat dusi się pod naporem (nas) turystów. Z tego powodu Ośrodek Kultury Norwida ogłasza turystyczny alert i organizuje pionierski festiwal!
I Festiwal Odpowiedzialnego Podróżowania to cztery dni spotkań z ludźmi, którzy mają w tym temacie dużo mądrego do powiedzenia! Plan jest prosty: praktycy, eksperci i my – odbiorcy, turyści – będziemy codziennie przyglądać się innemu elementowi tej podróżniczej układanki. Zarówno tej masowej, z jej ciemną i często niewidoczną w blasku wakacyjnego słońca stroną, oraz tej świadomej, której istotą jest współodpowiedzialność – za środowisko naturalne, lokalną społeczność i miejscową gospodarkę.
– Stawiamy na żywą opowieść, która szturcha i popycha do (auto)refleksji – mówi Magdalena Kotula, organizatorka Festiwalu. – Traktujemy to wydarzenie jako wymianę doświadczeń i dialog porządkujący i budujący narrację o świecie.
Spotkania odbywać się będą za pośrednictwem platformy ClickMeeting. Obowiązują zapisy, limit miejsc 50 osób. Spotkania transmitowane będą równolegle na Facebooku Nowohuckiego Laboratorium Dziedzictwa. Wstęp bezpłatny.
Szczegółowe informacje na temat wydarzenia:
Zapraszamy także do kontaktu mailowego: nhlab@okn.edu.pl lub telefonicznego pod numerem: 12 644 27 65 w. 47.
PROGRAM
- 18.03.21, godz. 19:00
Kręta ścieżka odpowiedzialnego podróżowania.
Odpowiedzialność to słowo, które u wielu wywołuje reakcję alergiczną i zniechęca do dalszej interakcji. W świecie, w którym najdroższym towarem jest czas, z zazdrością patrzymy na zawodowych podróżników i tych, którzy mogą pozwolić sobie na wielomiesięczne, a nawet wieloletnie, niespieszne eskapady, a pierwsze pytanie jakie ciśnie się na usta prostemu turyście brzmi: „Czy mnie na to stać?”, „Czy znajdę czas na odpowiedzialną turystykę?”.
Zdjęcia instagramerek oddających się medytacji w schronisku dla słoni wywołuje w nas poczucie winy i irytację, która kończy się wykupieniem po raz setny wczasów all inclusive w agencji turystycznej. Czy podróże zorganizowane mogą być odpowiedzialne? Czy odpowiedzialna turystyka jest dla wszystkich? I czy jest pasmem zwycięstw moralnych, kulturowych i ekologicznych? Jak zacząć podróżować świadomie i jak pozwolić sobie na błędy? I przede wszystkim: co to takiego ta turystyka zrównoważona? O swojej wyboistej drodze do odpowiedzialnej turystyki opowie Paulina Kwaśniewska-Urban.
Paulina Kwaśniewska-Urban – współautorka bloga podróżniczego TamBylcy. Od kilkunastu lat stara się podróżować świadomie, choć nie zawsze jej to wychodzi, a pierwsze próby były pasmem porażek. Podróżuje daleko i blisko, transportem lokalnym i własnym vanem, jest fanką vanlife’u i spotkań międzykulturowych, godząc swoją pasję z pracą na cały etat (a właściwie to nawet dwa). Jest wykładowcą, zawodowo zajmuje się badaniem literatury włoskiej i tłumaczeniem powieści graficznych. TamBylców znajdziecie stronie www.tambylcy.com
- 19.03.21, godz. 19:00
Jakie opowieści o świecie przywozimy z podróży? O wrażliwości na język i zdjęcia.
Podróżując poznajemy nowe miejsca, a po powrocie dzielimy się swoimi wrażeniami i zdjęciami z innymi osobami. Jakich sformułowań wtedy używamy? Czy prowadzimy do przełamywania stereotypów czy je tylko wzmacniamy? Czy są granice, których nie powinniśmy przekraczać robiąc zdjęcia podczas wakacji? To część pytań, wokół których będziemy dyskutować podczas spotkania. Skoncentrujemy się przede wszystkim na wyjazdach poza nasz krąg kulturowy i poszukamy dominujących opowieści. Bo mimo, że każde nasze wakacje uważamy za wyjątkowe, to w zdjęciach i sposobie opowiadania można dostrzec wiele schematów.
Łukasz Bartosik – kierownik zespołu edukacji Polskiej Akcji Humanitarnej, trener PAH prowadzący szkolenia dla trenerów/ek, wolontariuszy/ek, i aktywistów/ek PAH oraz uczniów, uczennic i nauczycieli/ek. Współprowadzący podkast „Tolerancja to za mało”. Współautor publikacji edukacyjnych PAH (m.in. „Niezbędnik aktywistów i aktywistek”), kursu e-mailowego „To, jak mówię, zmienia świat” oraz gier (m.in. „Reporterki i Reporterzy na globalnym Południu”). Więcej informacji: www.pah.org.pl/edukacjaglobalna
- 20.03.21, godz. 16:00
Czarnobylski lunapark. Turystyka w miejscach kłopotliwego dziedzictwa.
W poszukiwaniu wrażeń turyści przekraczają kolejne granice – nie tylko te państwowe, ale też granice bezpieczeństwa, granice estetyczne czy moralne. Spotkanie poświęcone rozwojowi turystyki w Czarnobylskiej Strefie Wykluczenia będzie pretekstem do refleksji nad ideą zrównoważonego rozwoju w kontekście współczesnej turystyki masowej. Czy faktycznie każde miejsce na świecie może i powinno stać się atrakcją turystyczną? Jakie wyzwania niesie ze sobą turystyfikacja miejsc pokatastrofalnych, czy szerzej ujmując, miejsc kłopotliwego lub trudnego dziedzictwa? Czy pamięć i autentyczność są wartością równie cenną co możliwość rozwoju ekonomicznego? Jaką rolę powinna odgrywać lokalna społeczność w procesie turystyfikacji a na ile turyści mogą wziąć odpowiedzialność za przyszłość dziedzictwa?
Magdalena Banaszkiewicz – antropolożka, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, wykładowca w Instytucie Studiów Międzykulturowych. Jej zainteresowania naukowe ogniskują się wokół relacji między turystyką a dziedzictwem. Od kilku lat prowadzi badania w Czarnobylskiej Strefie Wykluczenia. Jej ostatnia książka, pt. „Turystyka w miejscach kłopotliwego dziedzictwa” (WUJ, Kraków 2018), poświęcona była różnym aspektom doświadczenia turystycznego w konfrontacji z miejscami reprezentującymi pamięć o trudnej przeszłości.
- 20.03.21, godz. 19:00
Żydowskie dziedzictwo i miejsca pamięci w turystyce.
Dziedzictwo żydowskie i miejsca pamięci związane z Zagładą mają szczególne miejsce na mapie turystycznej Krakowa i okolic. Turyści tłumnie odwiedzają krakowski Kazimierz z jego synagogami, domami modlitwy, cmentarzami żydowskimi, a także obszar dawnego getta w Podgórzu, Fabrykę Schindlera, czasem również teren byłego obozu KL Płaszów. Większość z nich decyduje się pojechać do Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Dla licznych zagranicznych turystów, szczególnie dla młodzieży szkolnej z różnych krajów Europy, ważnym punktem programu w Krakowie jest także zwiedzanie Żydowskiego Muzeum Galicja i spotkanie ze świadkiem historii. Jakie znaczenie na poziomie merytorycznym i emocjonalnym mają te wizyty? Jakie problemy, wyzwania i kontrowersje wiążą się z tego rodzaju turystyką?
Podczas spotkania, Prowadząca z perspektywy edukatorki specjalizującej się w tematyce żydowskiej, podzieli się kilkoma obserwacjami związanymi z ruchem turystycznym, poziomem wiedzy i postawami odwiedzających te miejsca.
Anna Wencel – edukatorka w Dziale Edukacji Żydowskiego Muzeum Galicja, absolwentka judaistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim, doktorantka w Instytucie Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego.
- 21.03.21, godz. 16:00
Czy wizyta w sierocińcu w podczas podróży po Kambodży to dobry pomysł? O etyce podróżowania i interakcjach z dziećmi.
Spotkanie wokół tematu odpowiedzialnego podróżowania z kontekście interakcji z dziećmi. Czy należy dawać pieniądze dzieciom ulicy w Indiach? Jak wyjaśnić związek między wzrostem liczby turystów a natężeniem handlu dziećmi w Nepalu? Jak reagować, gdy jesteśmy świadkiem seksturystyki z udziałem dzieci w Meksyku? Podczas spotkania padną odpowiedzi na powyższe pytania oraz omówione zostaną inne zjawiska związane z wpływem turystyki na sytuację dzieci mieszkających w popularnych destynacjach turystycznych.
Magdalena Szymańska – prezeska zarządu Fundacji Go’n’Act, inicjatorka licznych projektów i kampanii na rzecz dzieci i młodzieży, w tym „Podróże a prawa dziecka”, ambasadorka praw dziecka i autorka publikacji na ten temat, trenerka edukacji globalnej, edukacji międzykulturowej i edukacji dla pokoju. Prywatnie mama dwójki dzieci w wieku szkolnym i podróżniczka. Więcej informacji: goandact.org, podrozeaprawadziecka.pl.
- 21.03.21 godz. 19:00
Turystyka dostępna jako element koncepcji TOURISM FOR ALL.
Dobrze zorganizowana turystyka może znacząco przyczynić się do harmonizacji działań w obszarze ekologii, gospodarki i polityki społecznej, w taki sposób, aby jej uczestnicy mieli okazję w pełni korzystać z bogactwa przyrody i różnorodności kulturowej. Turystyka dostępna stanowi fundament europejskiej koncepcji Tourism for all. W przeciwieństwie do tego, co wiele osób może myśleć, odbiorcami turystyki dostępnej są nie tylko osoby z niepełnosprawnościami, ale każda osoba, która w czasie przeznaczonym na turystykę napotyka na pewien stopień trudności w jej dostępie. Może to dotyczyć osób starszych, dzieci, rodzin, kobiet w ciąży, osób z tymczasową niepełnosprawnością, itd. Dostępność to inaczej możliwość. Podczas spotkania porozmawiamy o naszych (nie)możliwościach w podróżowaniu.
Aneta Bilnicka – menedżerka turystyki i certyfikowana Asystentka Turystyczna Osób z Niepełnosprawnością (ATON), stworzyła cykl artykułów #DOSTĘPNOŚĆ, które publikuje na swoim blogu happinessmanager.online. W przeszłości wiceprezeska Stowarzyszenia Strefa Wenus z Milo działającego na rzecz kobiet z niepełnosprawnościami. Obecnie pracę zawodową łączy z dostępnością, a dostępność z turystyką. Propagatorka Nordic Walking w Polsce.
Szczegółowe informacje:
Nowohuckie Laboratorium Dziedzictwa
Ośrodek Kultury Norwida
os. Górali 5, 31-959 Kraków
tel. +48 12 644 27 65 w. 47, nhlab@okn.edu.pl
www.nhlab.okn.edu.pl
www.facebook.com/NHlabOKN
