Test na koronawirusa służy wykryciu zakażenia wirusem SARS-Cov-2 oraz obserwowaniu kierunków rozprzestrzeniania się epidemii. Dzięki temu można skutecznie wyizolować nosicieli wirusa i ograniczyć jego oddziaływanie. Wiele osób zastanawia się, kto może skorzystać z testu, jak on przebiega, a często także, ile kosztuje. W poniższym tekście prezentujemy rodzaje dostępnych testów, procedurę badania oraz interpretację wyników.
Kto może skorzystać z refundacji?
Lekarz POZ może skierować pacjenta na bezpłatny test w kierunku COVID-19, pod warunkiem, że występują u pacjenta charakterystyczne objawy tj. podwyższona temperatura ciała, kaszel, duszności, zaburzenia zmysłu węchu i smaku). Testowaniu nie podlegają osoby zdrowe, które miały styczność z osobą zarażoną i przebywają na kwarantannie.
Część laboratoriów wprowadza do swojej oferty testy komercyjne, które w zależności od metody testowania kosztują od około 100 zł do kilkuset złotych. Można je wykonać w punktach pobrań lub zamówić test do samodzielnego wykonania w domu (Uwaga! Przed zamówieniem testu, należy sprawdzić wiarygodność podmiotu, aby uchronić się przed oszustwami).
Testami komercyjnymi interesują się szczególnie osoby, które nie mają wyraźnych objawów, żeby otrzymać skierowanie na test refundowany, ale też tacy, którzy chcą sprawdzić, czy objawy choroby, które u siebie zauważyły wcześniej były wynikiem zakażenia COVID-19. W tym drugim przypadku mówimy o badaniu na obecność przeciwciał.
Rodzaje wykonywanych testów
Istnieje kilka różnych metod testowania. Najprostszy podział to podział na testy immunologiczne (serogoliczne) oraz genetyczne.
Testy immunologiczne mają na celu wykrycie przeciwciał i informują o tym, że pacjent jest w trakcie choroby lub już ją przeszedł. Stosowane są głównie w przypadku osób, które mogą przechodzić chorobę bezobjawowo lub skąpoobjawowo, albo chciałyby sprawdzić, czy objawy niepotwierdzone testem genetycznym mogły być wynikiem zakażenia SARS-Cov-2.
Badanie na przeciwciała polega na pobraniu próbki krwi pacjenta i zbadania jej pod kątem występowania jednej z grup (w zależności od metody badania) przeciwciał anty-SARS-Covid-2. Pozytywny wynik takiego badania powinien zostać jeszcze raz potwierdzony za pomocą testu genetycznego.
Metodą rekomendowaną do diagnostyki COVID-19 jest test genetyczny RT-PCR. Test ten powinno się wykonać najlepiej 8 dni od ekspozycji, czyli mniej więcej 3 dni po pojawieniu się pierwszych objawów. Test polega na pobraniu wymazu z gardła lub z nosogardzieli za pomocą specjalnej wymazówki, przypominającej duży patyczek do uszu. Wymazówkę wprowadza się do dróg oddechowych osoby poddawanej badaniu. Następnie jest ona zamykana w szczelnym pojemniku, w którym trafia do laboratorium. Pobieranie wymazu trwa kilkanaście sekund i jest w pełni bezpieczne, jednak może powodować dyskomfort. Diagności sprawdzają następnie próbkę na obecność materiału genetycznego (RNA) wirusa.
Pozytywny wynik testu PCR oznacza, że w momencie badania pacjent był zarażony SARS-Cov-2. Test ten jest również stosowany do potwierdzenia, czy pacjent jest w trakcie choroby, jeśli w testach na obecność przeciwciał uzyskał wynik dodatni. Należy jednak pamiętać, że metoda diagnozowania nie daje 100% skuteczności.
Co oznaczają wyniki testu przeciw COVID-19?
Wynik negatywny oznacza, że nie wykryto obecności wirusa.
Wynik pozytywny oznacza, że w diagnozowanej próbce wykryto wirusa. W takim przypadku należy się zgłosić do stacji sanitarno-epidemiologicznej, lekarza lub szpitala zakaźnego w celu uzyskania dalszych wytycznych.
Wynik nierozstrzygający oznacza, że wynik jest na granicy błędu i należy ponowić badanie w przeciągu 24-48 godzin, aby uzyskać właściwe wskazanie.
Wynik niediagnostyczny oznacza, że próbka nie nadaje się do badania i trzeba pobrać materiał jeszcze raz.
