Autor: Radio Kulinarne
Ach te świąteczne zapachy. Kiełbasy z prawdziwego mięsa, naczosnkowane, ze smakowitą galaretką i szynki z Podstolic, takie jak kiedyś u babci i mamy. Baby, mazurki i serniki zrobione już własnoręcznie – namawiają do grzechu. Ślinka cieknie, a tu Wielki Piątek. W przestrzegającym tradycji Krakowie to dzień, w którym od stołu nie wstaje się sytym. Mięsne specjały dostępne są dopiero po święconym.
Co zrobić by głód nie przyćmił umysłu?
Dziś w wielu krakowskich domach podaje się bardzo prostą, ale niezwykle smaczną potrawę. Ziemniaki w mundurkach i śledzia pod pierzynką ze śmietany. My dokładamy do tego jeszcze jabłko, szarą renetę startą na grubej tarce. I nie nazywalibyśmy się sybarytami, gdyby na obranym z łupinki ziemniaku, nie rozpuszczały się wiórki świeżego masła. Taki postny posiłek można z wielkim zadowoleniem celebrować bez szkody dla duszy oczyszczonej.
Przy współczesnym tempie życia, nawet mieszkańcy stołecznego królewskiego miasta, o których w anegdotach opowiada się, że zawsze mają czas, są z tym czasem na bakier. Świąteczne sprawunki często robi się na ostatnią chwilę. W Krakowie nie tyle jednak zakupy, co miejsce w którym się je robi jest ważne. Tym miejscem jest Stary Kleparz. Prawdziwi piewcy krakowskiej tradycji nie wyobrażają sobie kupienia specjałów w innym miejscu. Tam warzywa, mięsa, sery są najświeższe, tam ma się swoje ulubione stoiska, i tych samych od wielu lat kupców, u których babcia, mama i ciocia kupowały najlepsze produkty.
W tym miejscu interesy robiło się już od połowy XIV wieku. Wiele wody w Wiśle upłynęło, wiele wydarzeń historycznych przeszło na karty podręczników szkolnych, a kwartał ziemi między ulicami Basztową a świętego Filipa niezmiennie służy kupcom i mieszkańcom. W PRL to właśnie na Kleparzu kupowało się produkty, niedostępne gdzie indziej. Dziś nabyć tam można produkty najprzedniejsze, pierwszej jakości, przywożone z miejsc gdzie smog nie sięga, czyli z terenów, gdzie powietrze pachnie ładniej a jadło lepiej smakuje.
Trzemy chrzan. Kupiony oczywiście na Kleparzu od pani Marii. Dorodny, kręci w nosie, łzy płyną. Łzy szczęścia. Pyszna chrzanówka z tych pięknych korzeni będzie. Dobre święta szykują się w Krakowie.
Przepis na chrzanówkę
(ale nie na nalewkę) tylko na wielkanocną zupę popularną w całej Małopolsce – jadaną zazwyczaj na obiad i nazywaną również w zależności od regionu i użytych ostatecznie składników: sodrą, chrzonicą, krzonowiną, święceliną, żurem chrzanowym. Jedno jest zawsze wspólne dla miejscowych wersji – tarty chrzan!
Jak zrobić zupę chrzanówkę?
U nas w domu robimy ją tak:
- Bierzemy wszystkie resztki i okrawki wędlin i mięs z wielkanocnego śniadania: szynkę, kiełbasy, boczek, wędzonkę i wrzucamy do wywaru U nas jest to po prostu wywar z szynki, którą gotujemy zaraz przed świętami (tylko raz w roku właśnie na święta wielkanocne).
- Jeśli nie mamy wywaru to okrawki zalewamy od razu serwatką lub kwaśnym mlekiem (takim prawdziwym wiejskim kupionym na Kleparzu) i dodajemy kilka łyżek świeżo utartego chrzanu.
- Gotujemy około godziny, sprawdzamy jak bardzo jest chrzanowa i ewentualnie jeszcze „ostrzymy” dodatkowo chrzanem.
- Zaprawiamy tłustą, gęstą kwaśną śmietaną z łyżką mąki, dodajemy rozgnieciony ząbek czosnku i wrzucamy sporo koperku (może być też rozmaryn lub majeranek).
- Koniecznie podajemy z wkrojonymi jajami na twardo i dobrym wiejskim chlebem z masłem.
I wtedy stan naszego zachrzanienia sięga zenitu.
Pysznych chrzanowo-jajecznych Świąt Wielkanocnych Wam życzymy.
Radio Kulinarne – podcast dla tych, którzy kochają smaczne i zdrowe życie (www.radiokulinarne.pl)
PS Jakie wino na Wielkanoc. Zapraszamy do posłuchania naszego podcastu https://radiokulinarne.pl/jakie-wino-na-wielkanoc-polecamy-z-wojciechem-giebuta/ Naszym gościem w tym przedświątecznym podcaście jest Wojciech Giebuta – dziennikarz i sommelier z ponad 20 letnim doświadczeniem w podróżach winiarskich.
